ឧបករណ៍ដែលយកមកសិក្សាក្នុងលំហដំបូងនោះ គឹភ្នែកមនុស្សយើងនេះតែម្តង ក្រោយមកគេប្រើកែវយឺតរឺតេលេទស្សន៍ ។ មនុស្សទីមួយដែលប្រើឧបករណ៍នេះមុនគេគឺលោកហ្គាលីលេ ។ ប៉ុន្តែអ្នកប្រើកែវយឺតមានបញ្ហាក្នុងការឆ្លងចូលក្នុងរង់រស្មីរបស់ភពដទៃក្រោយមកលោក សឺរ អ៊ីសាកញូតុន បានរកឃើញកែវយឺតថ្មី ដែលក្លាយជាឧបករណ៍មូលដ្ឋានសំរាប់តារាសាស្រ្ត ។ បច្ចុប្បន្ន គេបានធ្វើការច្នៃប្រឌិតកែវ យឺតអោយទៅជាម៉ាស៊ីនថតវិញ អ្នកស្រាវជ្រាវ រឺតារាសាស្រ្តប្រើឆ្លុះបញ្ចាំងលើចំណុចអ្វីមួយក្នុងលំហមេឃ រួចថតផ្តិតរូបនោះមកពិនិត្យផ្ទាល់តែម្តង ។ ភព រឺតារាទាំងឡាយបញ្ចេញចំហាយវិទ្យុសកម្មឧបករណ៍វិទ្យុទស្សន៍ត្រូវបានគេស្ថាបនាឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ។ ក្នុងការសិក្សារលកសំលេងក្នុងលំហអាកាស គេប្រើឧបករណ៍ចាប់សំលេងដូចគ្នានឹងការចាប់ផ្សាយវិទ្យុ និងទូរទស្សន៍ ឆ្លងចរន្តក្នុងអំឡុងពេលមានព្យុះដូច្នេះដែរ ។ ដោយឆ្លងកាត់ឧបករណ៍ទំនើប លើការសិក្សាទាំងនេះគេបានលើសំលេងភពព្រហស្បតិ៍ ហ្វូងតារា រាប់ទាំងផ្កាយដុះកន្ទុយហាឡីផង ដូចជាស្ថិតនៅយ៉ាងជិត ។ នៅឆ្នាំ ១៩៥៧ តារាវិទ្យាមានការរីកចំរើនយ៉ាងធំធេងវិទ្យុទស្សន៍ គេប្រើជាលើកដំបូង នៅតំបន់ហ្សូ ដ្រៀលបង់ នៃប្រទេសសអង់គ្លេស និងមានការបាញ់បង្ហោះស្តុតចិន របស់អតីតប្រទេសរូស៊ីដែលជាតារារណបសិប្បនិម្មិតលើកទីមួយ ។ តារារណបសិប្បនិម្មិតដូចគ្នានឹងតារារណបធម្មជាតិដែរ បានស្ថិតនៅក្នុងលំហចក្រវាឡូ រួចធ្វើដំណើរជុំវិញតារា និងភពទាំងឡាយ ។ ក្នុងរយៈពេលកន្លងទៅថ្មីៗមានការសាកល្បងជាច្រើនទៀត ដែលជំរុញអោយអ្នកស្រាវជ្រាវ រឺតារាសាស្រ្តរក្សាទុកពត៌មានជាច្រើន ។ ជាមួយនឹងការចំណាយយ៉ាងច្រើនសំបើមលើបច្ចេកទេសទំនើប តារាថ្មីៗ និងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យត្រូវបានគេកំពុងបន្តធ្វើការស្រាវជ្រាវ ។

អូស្សូន ជាហ្គាសពណ៌ខៀវមានក្លិនឈូលដូចក្លិនខ្ទឹមស ។ អូហ្សូនមាននៅលាយលំជាមួយអុកស៊ីសែនក្នុងខ្យល់ តាមព្យុះរន្ទះផ្គរ នៅក្បែរបន្ទុកអគ្គិសនីក្នុងអាកាសពេលមានសកម្មភាព ហើយជាពិសេសមានច្រើនជាក្នុងស្រទាប់បរិកាស ។ អូហ្សូនមានថាមពលអុកស៊ីតកម្មខ្លាំងគ្រប់លោហធាតុ (កើតជាច្រេះ) លើកលែងលោហធាតុ២គឺ ផ្លាកទីននិងមាស ។ អូហ្សូនត្រូវបានគេប្រើជាប្រយោជន៍ច្រើនយ៉ាង ៖ សំលាប់មេរោគ ថ្នាំបំបាត់កិ្លនស្អុយ ធ្វើអោយវត្ថុផ្សេងសរក្សាម្ហូបអាហារ ធ្វើក្រដាស ទឹកអប់ និងថ្នាំពេទ្យ ។ ប្រយោជន៍សំខាន់មួយទៀត គឹសំរាប់បន្សុទ្ធទឹកបរិសុទ្ធ ។ ស្រទាប់អូស្សូនស្ថិតនៅចំហាយ ២០គីឡូម៉ែត្រជុំវិញផែនដី ។ ស្រទាប់នេះជួយកាត់បន្ថយរស្មីអុលត្រាវីយ៉ូឡេ នៃកំដៅព្រះអាទិត្យទេ នោះបរិមាណកំដៅនឹងកើតឡើង បណ្តាលអោយមានបំរែបំរួលអកាសធាតុ នាំអោយកើតជំងឺស្បែក រុក្ខជាតិមានបំរែបំរួល ហើយប្លង់តុង ដែលជាអាហាររបស់ត្រី (មច្ឆា) ក៏មានបំរែបំរួលដែរ ។

នៅពេលយក់គេតែងមើលឃើញដុំភ្លើងតូចពណ៌សធ្លាក់ចុះពីលើមេឃ តើនោះជាអ្វី ? អ្នកខ្លះយល់ថានោះជាអាចន៍ផ្កាយ ហើយអ្នកខ្លះទៀតថាជាផ្កាយ ។ ការផ្តល់ចំលើយទាំងនេះមិនត្រឹមត្រូវទេ តាមពិតអ្វីដែលយើងមើលឃើញគឺដុំថ្ម ដែលខ្នាតមកពីភពខាងក្រៅមានកំដៅពណ៌ស បានចូលមក ក្នុងកន្លងរបស់ផែនដីយើង ។ ប្រសិនបើដុំថ្មនោះគ្មានភ្លើង យើងក៏មិនអាចមើលឃើញដោយភ្នែកទេបានដែរ ហើយដុំថ្មទាំងអស់នោះភាគច្រើនមានទំងន់ ០.៧គីឡូក្រាម ។ តាមជំនឿខ្មែរបុរាណ កាលណាមានដុំភ្លើងធ្លាក់ពីលើមេឃ លោកតែងហៅថា “ទេពច្យុត” គឺសំដៅលើការចុះមកចាប់កំណើតរបស់ទេព្តាដែលអស់កម្មពីឋានលើមកយកកំណើតនៅឋានកណ្តាល ។

បាតុភូតចន្ទគ្រាស ក៏ដូចសូគ្រាសដែរ វាកើតឡើងនៅពេលណា ផែនដីចន្លោះព្រះអាទិត្យ និងព្រះចន្ទនៅក្នុងពេលព្រះចន្ទពេញវង់ ។ នៅពេលព្រះចន្ទពេញវង់ជាថ្មីហើយធ្វើដំណើរមកនៅចន្លោះរវាងព្រះអាទិត្យ និងផែនដីនៅពេលនោះកើតមានបាតុភូតសូគ្រាសវិញម្តង ។ ដំណើរបែបនេះតែងកើតបាំងគ្នាទៅមកម្តងព្រះចន្ទម្តងព្រះអាទិត្យឥតឈប់ ។ ចំនួនសូគ្រាស និងចន្ទគ្រាសមានបំរែបំរួលពីអប្បរមាឡើង ។ នៅក្នុងករណីសូគ្រាសកើតឡើង ២ដង ក្នុងនោះចន្ទគ្រាសកើត២ដងដែរ ។ អតិបរិមានៃបាតុភូតនេះមាន៧ដង ក្នុងនោះគ្រាស៥ដង ។ ចំនួនទាំងពីរនេះប្រែប្រួលមិនកំណត់ ។ ជាទូទៅបាតុភូតចន្ទគ្រាស មិនរំភើប និងរន្ធត់ចិត្តដូចសូគ្រាសទេ ។ គេមានអារម្មណ៍ភ្ញាក់ផ្អើលខ្លាំងណាស់ នៅពេលណាសូគ្រាសកើតឡើងធ្វើអោយងងឹតភ្លាមៗ ទាំងកណ្តាលព្រឹកព្រលឹម ទោះបីយើងដឹងថាបាតុភូតនេះកើតជាធម្មតាក៏ដោយ យើងតែងទទួលអារម្មណ៍ដិតដាមដោយអភូតហេតុបន្តពីបុព្វបុរសយើងរហូតមក ។

ត្រីវិស័យជាឧបករណ៍ម៉្យាងទៀតមានរាងមូលដូចកំប៉ុងវាមាននាទីសំរាប់បង្ហាញញទិសយ៉ាងជាក់លាក់ ។ នៅលើមុនមានម្ជុលម៉ាញេទិចវិលជុំវិញស្នូលជារង្វង់មានរង្វាស់ ៣៦០អង្សា ហើយម្ជុលនេះជានិច្ចកាលចង្អុលទៅទិសខាងជើង ។