General Knowledge

រណសិរ្ស « ខ្មែរឥស្សរៈ » បានធ្វើសកម្មភាពយ៉ាងសកម្មក្រោមការដឹកនាំរបសបក្សកុំមុនីស្តឥណ្ឌូចិន ។ ហើយរណសិរ្ស « ខ្មែរឥស្សរៈ » បានកសាងមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួននៅក្នងុប្រទេសកម្ពុជានៅចន្លោះឆ្នាំ ១៩៤៧ .១៩៤៨ ដោយមានការគាំពារពីកម្លាំងទ័ពវៀតណាម ។

បារាំងនិងអេស្ប៉ាញលើកទ័ពទៅវៀតណាមខាងត្បូង ចូលដល់ទីក្រុងដាណាងនៅថ្ងៃ០១ កញ្ញា ១៨៥៨ ដើម្បីជួយស្រោចស្រង់ជីវីតពួកអ្នក ផ្សព្វផ្សាយសាសនាកាតូលិកដែលនៅសេសសល់ពីការកាប់សម្លាប់របស់ស្តេចអណ្ណាម ។ ហើយបារាំងបានចូលកាន់កាប់ក្រុងព្រៃនគរ និងតំបន់ជិតខាងនៅថ្ងៃ ១៨ កុម្ភៈ ១៨៥៩ ។

ក្រោយពេលទទួលបានដំណឹងថា បារាំងចូលត្រួតត្រាព្រៃនគរព្រះបាទអង្គឌួងបញ្ជូនកងទ័បមួយកងទៅកាន់ខេត្តមាត់ជ្រូក ក្នុងបំណងបង្ហាញថាទឹកដីលកម្ពុជាក្រោមជាទឹកដីរបស់ខ្មែរប៉ុន្តែគួរឲ្យស្តាយបំណងនេះត្រូវអាកខានដោយព្រះអង្គឌួង ចូលទីវង្គតនៅថ្ងៃទី ១៨ តុលា ឆ្នាំ ១៨៦០ នារាជធានីឧដុង្គ ។

មូលហេតុដែលបារាំងចង់ដាក់អាណានិគមមកលើកម្ពុជាគឺ៖ • បារាំងចាប់ចិត្តនិងសម្រស់នៃប្រទេសកម្ពុជាដែលមានទេសភាពពណ៌ខៀវស្រងាត់ដូជាដំណាំសណ្តែក ល្ងពោត និងបន្លែដែលលាយឡំជាមួយដើមឈើហូបផ្លែជាច្រើនប្រភេទ • បារាំងយល់ថា កម្ពុជាសម្បូរទៅទន្លេដែលជាផ្លូវគមនាគមន៍យ៉ាងសំខាន់សម្រាប់ដឹកជញ្ជូនផលិតផលកសិកម្មទៅកាន់ទីផ្សារនៅអឺរ៉ុប • បារាំងឃើញថាកម្ពុជាមានផ្ទៃដីកសិកម្មច្រើនហើយមានចំនួនប្រជាជនតិចដែលអាចឲ្យបារាំងបង្កើតជាដីដំណាំកសិកម្មទទួលបានផលច្រើន • បារាំងដឹងថាកម្ពុជាសម្បូរទៅដោយព្រៃឈើ និងភ្នំប្រកបដោយឈើដែលមានគុណភាពខ្ពស់ រីឯនៅក្រោមដីសម្បូរទៅដោយធនធានរ៉ែជាច្រើនប្រភេទ ។

បានជាមានចលនាបះបោរពេញផ្ទៃប្រទេសប្រឆាំងនិងការលើកក្សត្រវតីឲ្យឡើងសោយរាជ្យព្រោះដោយសារក្សក្រអង្គនេះពុំមានប្រជាប្រិយភាពផង ហើយថែមទាំងមានការច្រណែនពីព្រះអនុជពីរព្រះអង្គទៀតគឺអង្គសូ និងស៊ីវត្ថា ។នៅពេលដែលក្សត្រអង្គវតីរត់ចេញទៅបាងកកនៅឆ្នំា ១៨៦១ ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថុបានទទួលរ៉ាប់រងកិច្ចការប្រទេសជាតិជំនួសអង្គវតី និងបានរុញច្រានចលនាបះបោរដឹកនាំដោយស៊ីវត្ថាឲ្យថយទៅប៉ែកខាងជើងប្រទេស ។

ក្សត្រអង្គវតីវិលត្រឡប់ពីសៀមមកក្រុងឧដុង្គវិញនៅខែមីនាឆ្នាំ ១៨៦២ បព្វជិតកាតូលិកមួយអង្គបានផ្ញើរសារកុងស៊ុលបារាំងនៅបាងកកឲ្យជួយអន្តរាគមន៍ឲ្យក្សត្រអង្គនេះត្រឡប់មកមាតុប្រទេសវិញ ។

បារាំងធ្វើកំណែទម្រង់សង្គមខ្មែរ ១៨៧៧ ដោយសារកត្តាសំខាន់ពីរ៖ • កត្តាសេដ្ឋកិច្ចពាណិជ្ជកម្មៈ អស់រយៈពេល១៤ឆ្នាំមកហើយ ពាណិជ្ជករបារំាងពុំអាចពង្រីកសកម្មភាពរកស៊ីនៅប្រទេសកម្ពុជាបានឡើយដោយសារប្រជាជនកម្ពុជារស់នៅតាមបែបប្រពៃណីសក្តិភូមិមិនចាប់អាម្មណ៍និងប្រព័ន្ធទីផ្សារ ។ • កត្តានយោបាយៈ នៅលើកត្តានយោបាយបារាំងរំពឹងថាអាចពង្រឹងអំណាចគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួននៅក្នុងឥណ្ឌូចិន ។ ឥណ្ឌូចិនត្រូវមានប្រព័ន្ធឯកភាពបែបបារាំងទាំងនៅក្នុងតំបន់និងទាំងក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធសង្គម ។ នៅក្នុងកំណែទម្រង់នេះ បារាំងមានទិសដៅចង់កែប្រែសង្គមប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់សក្តិភូមិខ្មែរឲ្យទៅជាសសង្គមមូលធននិយម ដែលជាប្រព័ន្ធទីផ្សារសេរីដូចសង្គមបារាំងដែរ ។

កំណែទម្រង់ឆ្នាំ ១៨៧៧ មានកម្មវិធីដូចជា៖ • កម្មវិធីនយោបាយថ្មីមួយដើម្បីកាត់បន្ថយអំណាចស្តេចត្រាញ់ មន្រ្តីសក្តិភូមិ • លុបបំបាត់វណ្ណៈខ្ញុំគេ • បង្កើនចំនួនម្ចាស់កម្មសិទ្ធិដែលជាកម្លាំងចលករជួយជំរុញកម្មវិធីកំណែទម្រង់បារាំងឲ្យបានជោគជ័យ • ដាក់ចុះនូវកម្មវីធីបង្កើតតុលាការជាន់ខ្ពស់គ្រប់គ្រងលើតុលាការមូលដ្ឋាន • បង្កើតប្រព័ន្ធពន្ធដារថ្មី ។

បានជាកំឡុងទសវត្សឆ្នាំ៦០ កម្ពុជាបានផ្តាច់ទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយអាមេរិក ថៃ និង វៀតណាមខាងត្បូង ព្រោះ៖ • ប្រទេសកម្ពុជាកាន់នយោបាយអព្យាក្រឹត • សហរដ្ឋអាមេរិកគៀបសង្កត់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុដោយផ្តាច់ជំនួយ • សហរដ្ឋអាមេរិករីះរកគ្រប់មធ្យោបាយអូសកម្ពុជាចូលប្លុកសេរី • ថៃឈ្លានពានកម្ពុជា៦លើក • វៀតណាមឈ្លានពានកម្ពុជា២៦លើក ។

នៅកម្ពុជាទទួលបានឯករាជ្យពីបារាំងនៅ ថ្ងៃទី ០៩ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៥៣ ។