ទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិប្រារព្ធឡើងនៅថ្ងៃទី ១០ ធ្នូជារៀងរាល់ឆ្នាំ ។ យើងមានកាតព្វកិច្ចក្នុងការប្រតិបត្តិចំពោះថ្ងៃទី ១០ ធ្នូ តាមមុននាទីរៀងៗខ្លួន ដូចជា ៖ • ស្ថាប័នរដ្ឋតាំងពីមន្ទីររដ្ឋសភាជាតិ ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីគ្រប់ក្រសួងនានាគួរតែចាប់តាំងឱ្យមានពីធីមិទ្ចីញរឭកខួបទិវាសិទ្ធិមនុស្ស ១០ធ្នូ នៅតាមស្ថាប័ននីមួយៗ ដោយផ្សព្វផ្សាយដល់បុគ្គលិករាជាការអំពើខ្លឹមសារនៃទិវានេះឱ្យបានជ្រួតជ្រាបគ្រប់ៗគ្នា ។ យ៉ាងហោចណាស់ ក៏ឱ្យបុគ្គលិកយល់ដឹងពីសិទ្ធិនិងកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន និងសិទ្ធិរបស់អ្នកដទៃដែរ នៅក្នុងស្ថាប័នរបស់ខ្លួន • តាមវិទ្យុ ទូរទស្សន៍ គួរមានល្បែងកំសាន្ត កំណាព្យឬសម្តែងល្ខោនអាយ៉ៃ ដែលស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស

សិទ្ធិមនុស្ស គឺជាអំណាចខាងសីលធម៌ និងជាអំណាចដែលមិនត្រូវគេរំលោភបានក្នុងការកាន់កាប់ ការធ្វើ ឬការទាមទារអ្វីមួយពីអ្នកណាម្នាក់ ។

សិទ្ធិមនុស្ស គឺជាអំណាចខាងសីលធម៌ និងជាអំណាចដែលមិនត្រូវគេរំលោភបានក្នុងការកាន់កាប់ ការធ្វើ ឬការទាមទារអ្វីមួយពីអ្នកណាម្នាក់ ។ បានជានាំទៅដល់ការប្រកាសសិទ្ធិមនុស្ស ដោយសារមានភាពមហន្តរាយដ៏គួរឱ្យតក់ស្លុត ដែលបង្កឡើងដោយសង្រ្គាមលោកលើកទី២ មកលើមនុស្សជាតិ និងសង្គមមនុស្សមានទំហំធំក្រៃពេក ។ ភាពខ្លោចផ្សារហួសប្រមាណ ដែលកើតឡើងពីមហន្តរាយនេះ បានជំរុញទឹកចិត្តស្រលាញ់មនុស្សជាតិ និងសន្តិភាពនាពេលនោះមានការតស៊ូមោះមុត ស្វិតស្វាញក្នុងការតាក់តែងនូវឯកសារសិទ្ធិមនុស្សនេះឡើង សម្ពៅទុកជាវិធានការទប់ស្កាត់សង្រ្គាមលោកនាពេលខាងក្រោយៗទៀត ។ ក្នុងន័យនេះហើយ សេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាសកលលស្តីអំពីសិទ្ធិមនុស្សនេះ ត្រូវបានរៀបចំឡើងជាឩបករណ៍មួយ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងអំពើសង្កត់សង្កិនគ្រប់រូបភាព លុបបំបាត់ចោលនូវមូលហេតុ “ឫសគល់ចម្បងងៗដែលបង្កហេតុ ...

ការអនុវត្តសិទ្ធិមនុស្សមានសារប្រយោជន៍ខ្លាំងណាស់ដល់មនុស្សជាតិទូទៅ ដូចជា • ធ្វើឱ្យមានការគោរពសិទ្ធិគ្នាទៅវិញទៅមក • ធ្វើឱ្យសង្គមជាតិមានសន្តិសុខ ស្ថេរភាព មានសុវត្ថិភាព និងវិបុលភាព • ធ្វើឱ្យមនុស្សរស់នៅរបកបដោយសេរីភាព • ធ្វើឱ្យសង្គមមាននីតិរដ្ឋពិតប្រាកដ • ធ្វើឱ្យមនុស្សចេះរស់នៅដោយចុះសម្រុងគ្នា គ្មានជម្លោះ គ្មានអំពើហិង្សាមិនរើសអើងពូជសាសន៍ ភេទ ពណ៍សម្បុរ • ធ្វើឱ្យមនុស្សចេះទទួលខុសត្រូវចំពោះទង្វើរបស់ខ្លួន និងចេះកែប្រែខ្លួន ។

សកលភាវូបនីយកម្មបានផ្តល់ផលប៉ះពាល់ដូចតទៅ៖ ក. វិសយ័ឧស្សាហកម្ម • មានការលេចឡើងនូវទីផ្សារផលិតកម្មពាសពេញពិភពលោកនិងមានលទ្ធភាពកាន់តែទូលាយ ឆ្ពោះទៅរកកម្រិតនៃផលិតផលបរទេសសម្រាប់អតិថិជននិងក្រុមហ៊ុនផ្សេងៗជាពិសេសចលនាវត្ថុធាតុដើម និងទំនិញរវាងប្រជាជននីមួយៗនិងកម្រិតជាតិ។ ខ. វិសយ័ហិរញវត្ថុ • លេចឡើងក្នុងទីផ្សារហិរញវត្ថុពិភពលោកនិងផ្តល់លទ្ធភាពកាន់តែប្រសើរឡើងក្និងការផ្តល់ហិរញវត្ថុផ្ទៃក្នុងសម្រាប់ឲ្យខ្ចី។ គ. វិសយ័សេដ្ធកិច្ច • សកម្មភាពនៃទីផ្សារមួយសកលលោកបានកលនឡើងដោយផ្អែកលើសេរីភាពការផ្លាស់ប្តូរទំនិញនិងមូលធន។ ឃ. គោលនយោបាយសុខភាព • ផ្អែកលើវិសាលភាពសកល សុខភាពក្លាយជារបស់ដែលសំខាន់បំផុត។ ង. វិសយ័នយោបាយ • ពេលខ្លះសកលភាពវូបនីយ៍កម្ម ត្រូវបានគេប្រើសំដៅយកនយ័ថាជាកាបង្កើតការគ្រប់គ្រងសកល ដែលកំណត់ទំនាក់ទំនងក្នុងចំណោមរដ្ធាភិបាលនិងការធានាសិទ្ធិនានាដែលចាប់ផ្តើមពីសកលភាវូបនូយ៍កម្មសង្គម និងសកលភាវូនីយកម្មសេដ្ធកិច្ច។ ក្រៅពីនេះមានឥទ្ធិពល ទាំងផ្នែកវិជ្ជមាននិងអវិជ្ជមានកំពុងតែរាលដានដល់ផ្នែកផ្សេងៗទៀតរួមមានផ្នែកព័ត៌មានភាសាបានទទួលផលចំនេញច្រើនជាង បណ្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍនិងប្រទេសតតិយលោក។ប្រទេសអភិវឌ្ឍបានយកប្រៀបឈ្នះនិងទាញយកផលចំនេញពីសកលភាវូបនីយកម្មតាមរយះការន្រកួតប្រជែងខាងនយោបាយសេដ្ធកិច្ច ជំនួញហិរញ្ញវត្ថុធនធានមនិស្សបច្ចេកវិទ្យា ...

សិទ្ធិនិងសេរីភាពសំខាន់ៗរបស់មនុស្សដូចតទៅ៖ ក.សិទ្ធិ • សិទ្ធិមានជីវភាពក្និងការរស់នៅ • សិទ្ធិក្នុងការចិញ្ចឹមជីវិត • សិទ្ធិក្នុងការទទួលការអប់រំ • សិទ្ធិក្នុងការបើកអង្គារមហាជន • សុទ្ធិក្នុងការទទួលព័ត៌មានដោយសម្ងាត់ • សិទ្ធិក្នុងការមានជម្រកសមរម្យ • សិទ្ធក្នុងការបញ្ចេញមតិដោយសេរី • សិទ្ធិក្នុងការទទួលការពារ…។ ខ.សេរីភាព • សេរីភាពក្នុងការដើរហើរ • សេរីភាពបញ្ចេញមតិយោបលដោយសេរី • សេរីភាពក្នុងការរួចផុតពីការរើសអើង • សេរីភាពក្និងការចូលរួមវិនិច្ឆ័យទោសត្រឹមត្រូវ • សេរីភាពក្នុងការចូលរួមបោះឆ្នោត • សេរីភាពក្នុងការទទួលព័ត៌មានពិតប្រាកដ • សេរីភាពក្នុងការចូលរួមវេទិការមហាជន • សេរីភាពក្នុងការចូលរួមប្រជុំនានា…។

ដើម្បីទទួលបានសីលធម៌សកលយើងត្រូវ៖ • យើងត្រូវចេះពឹងពាក់គ្នាទៅវិញទៅមក • យើងទទួលខុសត្រូវរៀងៗខ្លួនចំពោះរាល់អ្វីដែលយើងធ្វើ • យើងត្រូវតែប្រព្រឹត្តចំពោះអ្នកដទៃដូចដែលយើងប្រាថ្នាឲ្យអ្នកដទៃប្រព្រឹត្តយើង • យើងត្រូវប្តេជ្ញាចិត្តគោរពជីវិតនិងសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់បុគ្គលភាពនិងភាពដោយឡែកពីគ្នា • យើងត្រូវតែមានសេចក្តីធតើធ្មត់និងចេះទទួលស្គាល់នូវធ្វីដែលយើងបានប្រព្រឹត្ត • យើងត្រូតែផ្តល់ការអភ័យទោសចំពោះរឿងរ៉ាវពីអតីតកាល • យើងត្រូវសន្យាថាបង្កើនការយល់ដឹងរបស់យើងទាំអស់គ្នា • យើងត្រូវចេះគ្រប់គ្រងសតិរបស់យើង • យើងត្រូវចេញលើកកម្ពស់សន្តិភាពដ៍មានប្រយោជន៍សម្រាប់មនុស្សជាតិ • យើងត្រូវចេះរបៀបរស់នៅជាមិត្រភាពបែបធម្មជាតិ ។

ភាពខុសគ្នារវាងរបបផ្តាច់ការ និងរបបប្រជាធិបតេយ្យគឺ ៖ ក.របបផ្តាច់កការ · លក្ខណៈដឹកនាំមានទម្រង់បុគ្គលនិយម · អត្តនោម័តនិយម · មិនផ្តល់ឳកាសឲ្យសមាជិកបញ្ចេញមតិ · អ្នកដឹកនាំជាអ្នកដឹកនាំរាល់ផែនការ · អំណាចប្រមូលផ្តុំទៅលើស្ថាប័ន · អ្នកដឹកនាំច្រើនកើតពីពូជ ត្រកូល · ដណ្តើមអំណាចដោយប្រើកម្លាំងយោធា · ផ្ទេរអំណាចដោយបង្ហូរឈាម ។ ខ. របបប្រជាធិបតេយ្យ • ដឹកនាំដោយយកមតិពលរដ្ឋជាធំ • យកសម្លេងមតិភាគច្រើនក្នុងការសម្រេច • ដឹកនាំប្រកបទៅដោយតម្លាភាព • មិនអត្តនោម័តនិយមជ្រុល • ធ្វើការការរួមគ្នា មិនផ្តាច់មុខតែឯង • អ្នកដឹកនាំកើតចេញពីការបោះឆ្នោត • ផ្ទេរអំណាចដោយសន្តិវិធី គ្មានហិង្សា

ក្នុងអាណត្តិទី៤នេះ រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចមាន ៖ · វិស័យកសិកម្ម · ទឹក និងប្រព័ន្ធស្រាចស្រព · មានចិត្តគំនិតស្អាតបរិសុទ្ធជ្រះថ្លា · ចេះខន្តី ចេះដោះស្រាយជំលោះ ( សន្តិវិធី ) · វៀរចាកនូវរាល់អំពើបាបទាំងឡាយ · វៀរចាក លោភៈ ទោសៈ មោហៈ ក្នុងសន្តាន · ...

ថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៤៨ ។