សេចក្តីសុខ និងសេចក្តីទុក្ខតាមទ្រឹស្តីព្រះពុទ្ធសាសនាមាន ៥យ៉ាងគឺ ៖
ក .សេចក្តីសុខតាមផ្លូវលោក
• សុខកើតពីការមានទ្រព្យ
• សុខព្រោះបានបរិភោគ និងប្រើប្រាស់ទ្រព្យដែលមានយ៉ាងសម្បូរបែប
• សុខព្រោះបានរស់នៅបានធ្វើការងារ និងប្រាសចាកពីទោសពៃ
• សេចក្តីសុខកើតមកពីការមិនជំពាក់បំណុលគេ
• សេចក្តីសុខ ព្រោះគ្មានទំនាស់វិវាទ មិនរស់នៅក្នុងអសន្តិសុខសង្គម
ខ. សេចក្តីសុខតាមផ្លូវធម៌
• បាណាតិបា: ហាមបំផ្លាញ់ជីវិតសត្វលោក ព្រោះប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិរស់រានមានជិវិត
• អតិនាទាន: ហាមលួច ឬប៉ះពាល់សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ និងតម្លៃជាមនុស្ស
• កាមេសុមច្ឆារ: ហាមសេពគប់ប្រពន្ធកូនរបស់អ្នកដទៃខុសគន្លងប្រពៃណី
• មុសាវាទ: ហាមពោលពាក្យកកុហក ពាក្យក្លែងក្លាយឬមិនពិត
• សុរាមេរិយ: ហាមប្រើគ្រឿងស្រវឹង គ្រឿងញៀនគ្រប់ប្រភេទ
គ. សេចក្តីទុក្ខតាមផ្លូវលោក
• ទុក្ខព្រោះស្រេកឃ្លាន
• ទុក្ខព្រោះ រកស៊ីពុំបាន គ្មានការងារធ្វើ
• ទុក្ខព្រោះ ជីវិតដុនដាប ជំពាក់បំណុលគេ
• ទុក្ខព្រោះ អន្តិសុខសង្គម គ្មានសុវត្ថិភាព
• ទុក្ខព្រោះសង្គ្រាមឥតឈប់ឈរ
ឃ . សេចក្តីទុក្ខតាមផ្លូវធម៌ : តាមពិតគ្មានទេសេចក្តីទុក្ខ តាមផ្លូវធម៌ព្រោះថា ពុទ្ធវចនៈទាំង៨៤០០០ធម្មក្ខ័ន្ធគឺជា ធម៌ដែលនាំមកនូវអំពើជាកុសល ឲ្យវៀរចាកនូវអំពើអាក្រក់បែបយ៉ាង តាមផ្លូវកាយ វាចា និងចិត្ត ។
G KnowLecturer